درمان های دارویی
یکی از روشهای مهم درمانی در اختلالات اعصاب و روان تجویز داروی موثر و مناسب توسط روانپزشک می باشد.یک روانپزشک آگاه به هنگام درمان یک بیماری با توجه به نوع اختلال و شرایط بیمار تمامی گزینه های درمانی موجود را در نظر گرفته و از میان آنها بر حسب سود و زیان بیمار دست به انتخاب بهترین روش می زند.اگر گزینه انتخابی روانپزشک استفاده از داروها باشد باید این نکته را در مصرف دارو در نظر داشت که در دیگر رشته های پزشکی بسیاری از داروها جهت درمان بیماریهای حاد و بصورت کوتاه مدت استفاده میشوند حال آنکه داروهای اعصاب و روان اغلب برای مدت طولانی(هفته ها یا ماهها) تجویز میشوند و برای اثر بخشی نیازمند زمان طولانی هستند و این به معنای وابستگی و اعتیاد بیمار به دارو تا اخر عمرش نیست، همانند بيماري فشارخون که بيماران بايد براي کنترل بيماريشان تا مدت هاي طولاني دارو را مصرف و نبايد آن را قطع کنند.
معمولا شروع اثر داروهای اعصاب ۴-۲هفته طول میکشد، در مورد اختلالات مزمن و مقاوم نیاز به مصرف اقلام بیشتر دارویی و یا مدت زمان طولانیتری است و قبل از تجویز دوز کافی داروها و سپری شدن مدت لازم نمیتوان در مورد موثر بودن یا نبودن درمان اظهار نظر نمود.
گاها برخی عوارض جانبی خفیف از قبیل خشکی دهان، تهوع و مشکلات گوارشی جزئی، خوابالودگی،گیجی و..در یکی دو هفته اول درمان وجود دارد، معمولا توصیه میشود این عوارض خیف را بیمار تحمل نماید چرا که به مرور و با گذشت زمان این قبیل مشکلات از بین رفته و اثرات مفید و مورد انتظار از دارو ظاهر میشود.
در طی مدت مصرف داروها بیمار نیاز به ویزیتهای منظم و دوره ای طبق صلاحدید روانپزشک جهت تغییر نوع و یا دوز دارو و جهت یابی درمانی دارد و این ارتباط درمانی بایستی تا آخر دوره درمان حفظ شود.
بطور کلی داروهایی که در درمان اختلالات روانپزشکی به کار برده میشوند به ۴ دسته تقسیم می شوند:
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضدمانیا یا تثبیت کننده های خلق که برای درمان اختلالات دوقطبی به کار می روند
- داروهای ضد جنون یا نورولپتیکها که برای درمان سایکوزها استفاده میشوند
- داروهای آرام بخش و خواب آور و ضد اضطراب
یک روانپزشک بعد از ویزیت و مصاحبه بالینی با بیمار، علایم خاصی را که پاسخهای حاصل از مصرف دارو میتوانند آنها را مورد هدف قرار دهند، شناسایی کرده و با انتخاب مناسب دارویی اقدام به درمان آن میکند.
عوامل موثر در انتخاب دارو بجز مواردی که در بالا ذکر شد، تشخیص اولیه بیمار،سابقه روانپزشکی شخصی خود بیمار و خانواده اش، پاسخ قبلی به دارویی خاص، تداخلات دارویی و عوارض جانبی مهم میباشد.
توجه به این نکته ضروری است که از مصرف سرخود داروهای اعصاب و روان بدون مشورت با متخصص روانپزشکی بایستی پرهیز نمود و پس از تجویز دارو توسط روانپزشک نمی بایست اقدام به قطع و یا کم و زیاد کردن خودسرانه دارو کرد چون منجر به ایجاد مشکلات بسیار می شود. از داروها میتوان در درمان اختلالات خلقی(افسردگی یا دوقطبی)، روانپریشی و اختلالات هذیانی،انواع اضطرابها(اضطراب منتشر،فوبیای خاص و اجتماعی، پانیک، اختلال استرسی بعد از حادثه)، وسواس و تیک های عصبی،پرخاشگری،اختلالات خواب و خوردن،اختلالات انطباقی و سوگ، اختلالات روان تنی(سایکوماتیک) شامل سندرم روده تحریک پذیر،خستگی مزمن، ملال پیش از قاعدگی و..استفاده کرد.
بنابراین اگر فکر میکنید مشکلی وجود دارد که برای رفع آن نیاز به مداخله و کمک دارید بهتر است با یک روانپزشک حاذق ملاقات نموده و برای تشخیص و درمان مناسب آن هر چه سریعتر اقدام فرمایید.